Animated Graphics, Animated Gif,  Animated Gifs,  Animated Flowers, Color Splash, Flowers, Keefers Pictures, Images and Photos
Κάθε ομορφιά είναι αιωνιότητα. Ό,τι βλέπω, ό,τι ακούω, ό,τι αγγίζω, χώμα, αέρας, φως, είναι μέρος της αιωνιότητας. Αιωνιότητα δεν είναι ό,τι αντέχει στο χρόνο - γιατί τότε θα’χαν τα πρωτεία οι πολυκατοικίες και οι ουρανοξύστες - αλλά ό,τι σφραγίζει μια στιγμή ανεπανάληπτα.Λιλή Ζωγράφου

Πέμπτη 21 Αυγούστου 2008

«Δεν υπάρχει τέχνη παρά για τον άλλο και μέσω του άλλου».


Godward-The_Old,_Old_Story

Godward_The_Old_Old_Story_1903

Mischief

Godward-Sweet_Dreams

Godward-The_Bouquet-1899

Godward_-_Idle_Thoughts

Godward-On_the_Balcony-1911

Godward-He_Loves_Me,_He_Loves_Me_Not-1896

Godward-Le_Billet_Doux-1913

Godward-Absence_Makes_the_Heart_Grow_Fonder-191

Godward Idleness 1900



Μην πατάτε τη χλόη

Δεν υπάρχει τέχνη παρά για τον άλλο και μέσω του άλλου, έλεγε ο Ζαν-Πολ Σαρτρ, δείχνοντας πού είναι η πηγή της δικαίωσης ενός καλλιτεχνικού δημιουργήματος

Το έργο τέχνης κατά τον Σαρτρ συνεπάγεται μια συγκεκριμένη διαλεκτική ανάμεσα στον συγγραφέα και στον αναγνώστη βάσει μιας δεδομένης κοινωνικής πραγματικότητας.

Μέσα στο Τι είναι η λογοτεχνία, που αποτελεί και την περίληψη της αισθητικής θεωρίας του, η διαλεκτική προβάλλει από το παραπάνω σχήμα ως σχέση του Εγώ με τον Αλλο, και συνιστά το κυριότερο κριτήριο για την αξιολόγηση του έργου τέχνης στο σύνολό του. Ο Αλλος, ως αντικείμενο απέναντι στο υποκείμενό μου, αποτελεί τον μοναδικό μάρτυρα της υποκειμενικότητάς μου. «Δεν υπάρχει τέχνη παρά για τον άλλο και μέσω του άλλου».

Η σχέση υποκειμένου - αντικειμένου στην περίπτωση της πεζογραφίας είναι συστατική των ορίων της: ο συγγραφέας γράφει για να διαβαστεί και η δικαίωση του έργου τέχνης έρχεται πάντοτε απ' έξω. Η υποκειμενικότητα έχει τις ρίζες της στην αντικειμενικότητα: «Αν ο συγγραφέας ζούσε μόνος του, θα μπορούσε να γράψει όσο ήθελε, ποτέ όμως το έργο του ως αντικείμενο δεν θα έβλεπε το φως της ημέρας». Η υποκειμενική πράξη ως φορέας δημιουργίας ολοκληρώνεται μέσα στο αντικείμενο· και η πράξη της δημιουργίας ως συμβολική απόσπαση του έργου από τον δημιουργό του σημασιοδοτείται από την υπέρβαση του υποκειμένου: «Το αντικείμενο της λογοτεχνίας δεν έχει άλλη υπόσταση από την υποκειμενικότητα του αναγνώστη: η αναμονή του Ρασκόλνικοφ είναι η αναμονή μ ο υ που του τη δανείζω».

Ο συγγραφέας λοιπόν απευθύνεται σε μιαν «άλλη» υποκειμενικότητα που συγκροτείται μέσα από το αντικείμενο. Το έργο τέχνης είναι μια «έκκληση» που απευθύνεται στη συνείδηση του Αλλου. Μια δέσμευση του δημιουργού απέναντι στο αντικείμενο της δημιουργίας του που εκδηλώνεται από το βαθύ αίσθημα ευθύνης προς το κοινό του.

Η αποτίμηση του λογοτεχνικού έργου, κατά τον Σαρτρ, γίνεται με πρωταρχικό κριτήριο αυτό το αίσθημα ευθύνης και έχει σημείο αναφοράς τη μετάβαση από την τρέχουσα αντίληψη της αισθητικής σε μια συνείδηση της αισθητικής που αποτελεί προϋπόθεση για τη θεμελίωση μιας ηθικής στην τέχνη: «Θα ονόμαζα τη μορφή αυτής της αισθητικής συνείδησης αίσθημα ασφαλείας· αυτό το αίσθημα [...] έχει την πηγή του στη διαπίστωση μιας αυστηρής αρμονίας ανάμεσα στην υποκειμενικότητα και την αντικειμενικότητα». Αυτή η αρμονία ως έκφραση μιας μουσικής συγχορδίας τίθεται εδώ στο επίκεντρο μιας ηθικής συναλλαγής που αντλεί τους κανόνες της από την ολική αμφισβήτηση του «δεδομένου»: «Το έργο τέχνης είναι ταυτόσημο με έναν υπερβατικό και απόλυτο σκοπό που θέτει για μια στιγμή σε εκκρεμότητα την ωφελιμιστική ορμή των σκοπών-μέσων και των μέσων-σκοπών».

Οπως η ανάγνωση ενός βιβλίου δεν μπορεί να είναι απλή αναγνώριση από μέρους του αναγνώστη μιας δοσμένης κοινωνικής πραγματικότητας όπου αντανακλάται η εικόνα του: «Στον 17ο αιώνα, αφού το ουσιαστικό κοινό είναι ανύπαρκτο, αφού ο καλλιτέχνης αποδέχεται χωρίς να κρίνει την ιδεολογία της ελίτ, γίνεται συνένοχος με το κοινό του, που είναι αυτή η ελίτ». Η αληθινή λογοτεχνία δομείται γύρω από μια ουσιαστική αμφισβήτηση σε επίπεδο κοινωνικό, πολιτικό και προσωπικό. «Κρύβει μέσα της μια τοποθέτηση ανυπακοής σε όλα τα πεδία [...] καθώς και μια στράτευση του δημιουργού». Ο υπαρξισμός του Σαρτρ, μέσα από τη θεωρία της αναφορικότητας (intetionalitat) του Χούσερλ, θέτει εξαρχής τα θεμέλια για μια αντίληψη της τέχνης που φέρει ακέραια τα κύρια χαρακτηριστικά της συνείδησης: η αισθητική συνείδηση νοηματοδοτείται από την άρνηση απέναντι στην πλήρη θετικότητα του περιβάλλοντος κόσμου, την αμφισβήτηση των αξιών που μας εγκλωβίζουν στο «τελετουργικό σύμπαν της επανάληψης».

Η τέχνη, αντίθετα, είναι η διαφορά από κάθε τι το «υποστασιοποιημένο», η διάσταση της συνείδησης από τον εαυτό της, η άρνηση του κόσμου, η αναγωγή του σε τέχνη: «γράφω σημαίνει πάντα αμφισβητώ συνολικά τη γραφή». Η γραφή ως προσωπική περιπέτεια του συγγραφέα παραπέμπει σταθερά στις συνθήκες που τη γέννησαν: «το περιβάλλον παράγει τον συγγραφέα [...] αλλά θεώρησα την απόφασή του να γράψει κανείς σαν το ελεύθερο και ολοκληρωτικό ξεπέρασμα μιας ορισμένης κατάστασης».

Η ερμηνεία λοιπόν του αισθητικού φαινομένου στο επίπεδο της Ηθικής απαιτεί την ουσιαστική αμφισβήτηση της τρέχουσας ηθικής μέσα από την απόρριψη των κανόνων που τη στοιχειοθετούν: «Οι αξίες είναι σπαρμένες στον δρόμο μου ως χίλιες μικρές πραγματικές απαιτήσεις παρόμοιες με τις πινακίδες που απαγορεύουν να πατάμε στη χλόη».

Το χρέος του συγγραφέα, η ευθύνη του δηλαδή απέναντι στον αναγνώστη, είναι να μετατρέψει αυτή την καθησυχαστική αξία σε υπερβατικό αντικείμενο της συνείδησης που παράγει το έργο τέχνης.

Η αισθητική συνείδηση προϋποθέτει σε κάθε περίπτωση την προβολή επέκεινα του κόσμου και των αξιών του, που εγγυάται για την τέχνη και την ελευθερία στην τέχνη. Αυτή θα ήταν και η αναγωγή του κόσμου σε αξία. Σε διαμετρική αντίθεση με τον κόσμο και την υλική του υπόσταση, η συνείδηση προσδιορίζεται από την ιδιότητά της να αντανακλά ένα σύμπαν φαντασιακό.

Ο κόσμος της τέχνης δανείζεται από την υπερβατικότητα της συνείδησης τη ροπή προς την ελευθερία μέσα από μια διαδικασία λύτρωσης από το υποστασιακό: «Η αρνητική ενέργεια είναι συστατική της εικόνας. Η εμφάνιση του φανταστικού στη συνείδηση επιτρέπει να συλλάβουμε τη μηδενοποίηση του κόσμου ως ουσιώδη προϋπόθεσή του και ως την πρωταρχική διάρθρωσή του».

Ο Σαρτρ θα ταυτίσει τη συνείδηση με την ελευθερία αφού πρώτα θέσει την άρνηση ως απαραίτητη προϋπόθεση της ελευθερίας.

Η ηθική του Σαρτρ είναι συνέπεια της οντολογίας του και η υπέρβαση ­ ως αναφαίρετο δικαίωμα της συνείδησης στην άρνηση ­ είναι η συστατική της δομή. Ο υπαρξισμός είναι, ίσως, το μοναδικό κίνημα που θα αντλήσει από την ύπαρξη τους μοναδικούς κανόνες της τέχνης.

Η κυρία Λίζυ Λασσιθιωτάκη είναι λέκτωρ Φιλοσοφίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.



aranjuez mon amour Amália Rodrigues

23 σχόλια:

mareld είπε...

Αγαπημένα μου τζιβαέρια!

Φιλιά από τη Στοκχόλμη..

Ερατώ είπε...

Mareld!
Καλώς ήρθες!
Ελπίζω να πέρασες καλά στις διακοπές σου!
Δεν θέλω να σου πω "καλό χειμώνα", θα σου πω μόνο "καλώς ήρθες, μου έλλειψες"!

mareld είπε...

Γλυκιά μου, Ερατώ!

Πόσο χάρηκα που σε βρήκα..
πάλι στο τζιβαέρι..
Και εμένα μου έλλειψες..
Τα πέρασα αρκετά καλά,
ελπίζω και εσύ να πέρασες όμορφα.
Φιλιά!

faraona είπε...

" Το έργο τέχνης είναι μια «έκκληση» που απευθύνεται στη συνείδηση του Αλλου."

Κρατω αυτο και ευχομαι το φετινο φθινοπωρο ναχει αρμονια και γλυκα ...


Καλημερα απο την Επτανησο.

Μηθυμναίος είπε...

Ένα έργο τέχνης μένει ως οριστικό δημιούργημα αιωνίως... Οι πίνακες που ανάρτησες είναι θαυμάσιοι, βλέποντάς τους γεφυρώνουν το παρελθόν και ομορφαίνουν τις γκρίζες στιγμές μας…
Να ‘σαι καλά που τα μοιράζεσαι μαζί μας!

mareld είπε...

Φαραώνα μου!

Μου ήρθε στο μυαλό το διήγημα του Αντον Τσέχωφ με τίτλο "Έργο τέχνης".

Σου αφιερώνω το παρακάτω να πάρεις μια γεύση.

"Παράξενες ιδέες έχετε για την τέχνη γιατρέ! είπε ο Σάσα πικραμένος. Αυτό είναι ένα έργο τέχνης! Για κοιτάχτε! Τι ομορφιά! Τι χάρη! Πλημμυρίζει η ψυχή σου συγκίνηση, σου έρχονται δάκρυα στα μάτια! Αυτό το μεγαλείο της ομορφιάς σε κάνει να αποξεχνάς κάθε γήινο... Μα για κοιτάχτε... Τι κίνηση! Τι γραμμή! Τι έκφραση!...

Φιλιά!

mareld είπε...

Στράτο μου!

Σε σένα αφιερώνω Ελύτη..

«Προσωπικά, δεν θυμάμαι ποτέ να δοκίμασα συγκίνηση απέναντι στον Παρθενώνα ή την Ιλιάδα, στις ψηφιδογραφίες της Ραβέννας ή τον Σολωμό. Δόνηση, ναι. Δέος, ναι· αν όχι και απορία: πώς γίνεται, πώς είναι δυνατόν ένας άνθρωπος τόσο από τη φύση του υπό, να φτάνει σ’ ένα τέτοιο υ π έ ρ. Να ευθειάσει ή να καμπυλώσει τις γραμμές στο μάρμαρο, στη γλώσσα, στους ήχους, με τόση ακρίβεια που να υπακούουν και να μας παραδίδονται τα στοιχεία του κόσμου όπως θα θέλαμε να είναι, όπως τα ζητά η ψυχή μας και όπως όλες οι πιθανότητες δείχνουν ότι θα μπορούσαν να είναι».
Οδυσσέας Ελύτης για την τέχνη και τα αισθήματα που προκαλεί.
Οδυσσέα Ελύτη, Ιδιωτική Οδός, εκδ. Ύψιλον, Αθήνα, 1990, σελ.33. 86

Φιλιά!

Μηθυμναίος είπε...

“...πώς γίνεται, πώς είναι δυνατόν ένας άνθρωπος τόσο από τη φύση του υπό, να φτάνει σ’ ένα τέτοιο υ π έ ρ".

Μα αυτή η υπέρβαση δεν είναι να φτάνεις στην ΤΕΛΕΙΟΤΗΤΑ;

mareld είπε...

Στράτο!

Ναι!!! Έτσι ακριβώς!

Άκου τι λέει ο Μαχμουντ Νταρβίς..

"Σείς που περνάτε ανάμεσα στα λόγια τα εφήμερα

πάρτε τα ονόματα σας και φευγάτε

πάρτε τις ώρες σας από το χρόνο μας

αποσπάστε ό,τι θέλετε

απο το γαλάζιο τ’ουρανού κι από την άμμο της μνήμης

Πάρτε όποια φωτογραφία θέλετε, για να ξέρετε

ότι πια δε θα ξέρετε πώς οι πέτρες της γης μας

χτίζουν τη στέγη τ’ουρανού"..

Έχω την αίσθηση ότι αγγίζουν τη τελειότητα αυτοί που ξέρουν ότι η στιγμή είναι μια αιωνιότητα και της αφήνονται..μήπως εδώ βρίσκεται η υπέρβαση..μήπως εκείνη τη στιγμή ακούνε τον αχό του σύμπαντος;

Καλή σου μέρα!

roadartist είπε...

Μπορεί να γράφεις όχι για να διαβαστούν αυτά που γράφεις..από τους άλλους, όμως απλά γιατί δε μπορείς να κάνεις αλλιώς.
Γράφεις γιατί ..αυτό είναι μια βαθιά ανάγκη..έκφρασης..χωρίς να σε νοιάζει ίσως το αν θα διαβαστούν απο τους πολλούς. Σωστά?..

mareld είπε...

Έχεις δίκιο κορίτσι μου!

Σου αφιερώνω ένα ποίημα που μου αρέσει..

“Φαίνομαι πως είμαι / Αλλά στ’ αλήθεια είμαι”
(I seemed To Be / But Really I am)

Φαίνομαι πως είμαι κουτή για το δάσκαλό μου, έτσι φαίνεται.

Αλλά στ’ αλήθεια δε με ξέρει, αλήθεια.

Για τη μάνα μου φαίνομαι ένα παλιόπαιδο, έτσι φαίνεται.

Αλλά στ’ αλήθεια είμαι ευγενική και καλή, αλήθεια.

Φαίνομαι ντροπαλή σε κάποιους φίλους που ξέρω, έτσι φαίνομαι.

Αλλά αλήθεια δεν είμαι ντροπαλή, αλήθεια.

Στα ξαδέλφια μου φαίνομαι ένα μωρό, έτσι φαίνομαι.

Αλλά στ’ αλήθεια δε με ξέρουν πολύ καλά, αλήθεια.

Στους μαθητές της τάξης φαίνομαι κουτούτσικη, έτσι φαίνομαι.

Αλλά στ’ αλήθεια είμαι εξυπνούλα, αλήθεια.

Στον άλλο κόσμο φαίνομαι μια ξένη.

Αλλά στ’ αλήθεια είμαι η αδελφή τους, αλήθεια.
Gloria Peters (ΣΤ΄ τάξη)
Φιλάκια!

ΑΧΤΙΔΑ είπε...

Εγώ θα σου πω κάτι ταπεινό που λέει μια "εμπορική ζωγράφος "σαν κι εμένα, η ζωγραφική είναι η Ανάσταση της ψυχής μου , κοντά της βρήσκω παρηγοριά όταν η λύπη μου είναι αγιάτρευτη, κοντά της εκφραζω την ευτυχία μου όταν δεν θέλω να φανώ υπερβολική.Λατρεύω σαν φετιχ τα πινέλλα μου ,νοιώθω την ηδονή του έρωτα όταν ανακατεύω τα χρώματα και αισθάνομαι το πόνο του αποχωρησμού όταν πουλώ κάποιο έργο μου που μου αρέσει.Ανθρωπος που δεν αγαπά τα ζώα, τα παιδιά και τη Τέχνη δεν πρέπει να έχει το προνόμιο να λέγεται "κατ'εικόνα και ομοίωση... "του Θεού.

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΙΧΟΣ είπε...

Στην θέση των γιασεμιών , μια χούφτα αγιοκλήματα να συνοδεύουν τα υπέροχα λόγια της οικοδέσποινας και των σχολιαστών.Χαίρομαι που βρέθηκα εδώ,εγώ ένας γλύπτης αλίκτυπων ξύλων και αναζητητής της ομορφιάς των ανθρώπων.
Mareld την καλημέρα μου και την φιλία μου αφήνω.

Roadartist είπε...

Σε ευχαριστώ πολύ mareld.
Mε τη σειρά μου..θα σου αφήσω και εγώ ενα απόσπασμα από ενα βιβλίο που διάβασα πρόσφατα..

«όσο για μένα, δεν έχω κανένα είδος πίστης. Αν έγραψα αυτό το πολυσέλιδο βιβλίο είναι επειδή δεν κατάφερα να γράψω ένα συντομότερο. Κι αν αυτή τη στιγμή θέλω να το σκίσω, είναι επειδή σκίζοντας τα βιβλία – όπως κάνουν οι μαθητές την τελευταία μέρα πριν από τις σχολικές διακοπές – καταλαβαίνεις το μυστήριό τους: ακόμα και η πιο αριστοτεχνική γραφή αφήνει κενά, ρωγμές και χάσματα μέσα από τα οποία η πραγματικότητα έρπει, αστράφτει και τινάζεται. Ο κόσμος είναι όπως είσαι εσύ ο ίδιος.»

ΣΩΤΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ, «ΛΙΓΟ ΑΠΟ ΤΟ ΑΙΜΑ ΣΟΥ»

Φιλιά!

mareld είπε...

Αχτιδάκι μου!

Τα λόγια σου, ανάσα της ψυχής σου, με
συγκίνησαν..

Είσαι γνήσια καλλιτέχνις!!!

"Ακούω και ξεχνώ, βλέπω και θυμάμαι, πράττω και κατανοώ" – Κομφούκιος

Μαζί με σένα κατανοούμε και εμείς οι τυχεροί..!

Για μένα η Τέχνη είναι το δάκρυ της ζωής, τόσο στη χαρά όσο και στη λύπη..

Φιλάκια!

P. Kapodistrias είπε...

Χαιρετώ και ρεβερίρω σε!!!

Καλό υπόλοιπο Καλοκαιριού!

Καλό Χειμώνα σου!

mareld είπε...

Αγαπητέ μου, Επίκουρε!

Καλώς ήρθες στο τζιβαέρι..ταπεινά..και σιγανά..

Τα αγιο-κλήματα..!!!
Μα τι μου έφερες..πως να μη λυγίσει η υπαρξή μου..;

Στο παραθυρό μου, ο πατέρας μου είχε φυτέψει αγιόκλημα, και θυμάμαι, αγκαλιάζε όλο το παράθυρο.
Το καλοκαίρι, τα μεσημέρια με νανούριζαν οι μέλισσες που έπιναν το νέκταρ.
Τις νύχτες η μοσχοβολιά ερχόταν, σουρωτή από τις γρίλιες..

"Τρυφερό μονοπάτι / Μπλε νύχτα / Ποια γη; / Ποια Ιθάκη;
Ο χρόνος δεν είναι ποτέ / Στην ώρα του.
Αγρυπνώ".
Τηλέμαχος Χυτήρης

Σε ευχαριστώ τόσο πολύ!
Καλά να μου είσαι, Φίλε μου!

mareld είπε...

Γλυκιά μου, roadartist!

ΣΕ ευχαριστώ πάρα πολύ!

Δυστυχώς δεν έχω διαβάσει ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ {αποσπάσματα και κριτικές μόνο} αν και ανήκει στις αγαπημένες μου..

Μου ήρθαν λόγια αγαπημένα..

Ταρκόφσκι για Σένα..

¨Θεωρώ καθήκον μου να ερεθίζω τη σκέψη πάνω σε ό,τι ουσιαστικά ανθρώπινο και αιώνιο έχει κάθε ατομική ψυχή, πάνω σε πράγματα που ο άνθρωπος συνήθως τα προσπερνά, ακόμα και αν εξαρτάται από αυτά η μοίρα του. Ο άνθρωπος είναι απασχολημένος να κυνηγά φαντάσματα και να προσκυνά είδωλα. Στο τέλος όλα καταλήγουν σ’ ένα, και μάλιστα απλό στοιχείο, το μόνο στο οποίο μπορεί να υπολογίζει στη ζωή του: την ικανότητα να αγαπάει. Το στοιχείο αυτό μπορεί να αναπτυχθεί μες στην ψυχή και να γίνει ο υπέρτατος παράγοντας που καθορίζει το νόημα τής ζωής ενός ανθρώπου. Έργο μου είναι να κάνω τον θεατή που βλέπει τις ταινίες μου να συνειδητοποιήσει την ανάγκη του να αγαπάει και να τον αγαπούν, να καταλάβει ότι τον καλεί η ομορφιά κοντά της".

Φιλιά και καλό σου βράδυ!

mareld είπε...

Αγαπημένε μου Φίλε!

Καλώς ήρθες!

Ήρθες τόσο γλυκά και αθόρυβα..

Εδώ πάλι θα βρισκόμαστε και θα παίρνουν τα όνειρα, το φως που τους ανήκει..μέσα από τα λόγια αυτών που υπηρέτησαν τη Τέχνη..και κατ΄επέκταση την ομορφιά...και συνεπώς την αλήθεια..

Καλό μας Φθινόπωρο!

Να μου είσαι καλά!
Καλό σου βράδυ!

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΙΧΟΣ είπε...

Τις ευχές μου για την ομορφότερη εποχή του χρόνου.Καλημέρα.

mareld είπε...

Αγαπημένε μου φίλε!

Σίγουρα θα είναι ευχάριστο το φθινόπωρο..το ένιωσα στις ευχές σου!

Σε ευχαριστώ!

Καλό μας φθινόπωρο!

Demeter είπε...

Έστω και αργοπορημένα "πετάχτηκα" να δώσω το παρόν και από εδώ. Όσο υποκειμενική κι αν είναι η τέχνη για τον καθένα μας δεν παύει να είναι τέχνη για όλους μας. Άλλωστε ομορφαίνει τις στιγμές της ζωής μας και εμπλουτίζει τις γνώσεις μας.

Πολλά φιλιά!

mareld είπε...

Να μου είσαι καλά καρδούλι μου και να ξέρεις ότι έστω και από εδώ όταν σε ακούω..χαίρομαι!!!

Ελπίζω να έχεις περάσει όμορφα!

Είμαστε τυχεροί που μπορούμε να αφήσουμε το είναι μας να αγγίξει τόσες ψυχές μέσα από τη τέχνη..

Καλό σου μεσημέρι!
Φιλιά και στη μαμά..